Bronkoskopi, havayollarının endoskopik olarak içeriden görüntülenmesini sağlayan işlemin ismidir. Bronkoskop denilen alet ile yapılır.
Bronkoskopi öncesi hasta 6-8 saat aç bırakılmalıdır. Aspirin dışındaki kan sulandırıcılar kesilmelidir. Tanı koymak amacıyla yapılan bronkoskopi lokal anestezi ve sedasyon altında yapılmaktadır.
Lokal anestetik ilaç önce burnun içi ve boğazın arkasına püskürtülerek bu bölgelerin uyuşturulması sağlanır. Burada yapılan lokal anestezinin amacı öksürük ve öğürtü refleksini baskılamak, hastanın endoskopun ağzına girmesi ile oluşacak bulantı hissini ortadan kaldırmaktır.
Bronkoskopi esnasında ağrı olmaz bu nedenle yapılan anestezi ağrıya yönelik değildir. Ayrıca, işlem öncesi ve esnasında hastanın rahatlamasına yardımcı olmak için sakinleştirici ilaç (sedasyon) verilir. Bu ilaç ile hasta işlem sırasında verilen komutlara uyar ancak uyandığında işlemi hatırlamaz.
İşlem sırasında aletin yarattığı öksürme ve öğürme reflekslerinin hatırlanmaması hem hastanın konforunu hem de doktorun işlemi daha rahat yapabilmesini sağlar.
Bronkoskopi sırasında hasta kalp atış hızı ve kan basıncını kontrol etmek için bir monitöre bağlanmalı, burnuna ince bir hortumla oksijen verilmeli ve parmağa nabız oksimetresi adı verilen bir cihaz takılmalıdır.
Göğüs hastalıkları uzmanı, bronkoskopun ucunu tercihen burun deliğinden, eğer geçmiyorsa bir ağızlık yardımı ile ağızdan ilerleterek aşağıya doğru boğazın arkasından nefes borusuna (trakea) yönlendirir. Dar burun deliklerine sahip hastalarda işlem ağızdan yapılır.
Bronkoskopun ucundaki kamera sayesinde bronşları içini detaylı olarak görülür.
Akciğerde bulunan enfeksiyon, tümör, kanama ve diğer anormallikler gibi durumları araştırabilir ya da tespit edebilir. Bronkoskopi sırasında gerekli görülen durumlarda akciğerden bir veya daha fazla numune (biyopsi) ve yıkama suyu (lavaj) alınabilir. Bu örnekler incelenmek üzere patoloji laboratuvarına gönderilir.
Bronkoskopi işlemi genellikle güvenli bir işlemdir. Bronkoskopiden kaynaklanan komplikasyonlar ise enderdir. En sık görülen komplikasyon biyopsi bölgesinde kanamadır. İşlem sırasında oksijen seviyesi düşebilir bu durumda oksijen verilebilir.
Bronkoskopi akciğere zarar vermez. Biyopsi sonrasında meydana gelen kanamalar genellikle kendiliğinden durur. Bazı durumlarda hava keseciklerinin bulunduğu bölgeden alınan biyopsiler sonrası akciğer zarında kaçak meydana gelebilir. Ancak bu durumda da genellikle ek bir tedavi yapmaya gerek kalmadan bu kaçak kendi kendine kapanır.
Lokal anestezi ve sadasyon altında yapılan bronkoskopi işlemi yaklaşık 15-30 dakika sürer. Bununla birlikte, bronkoskopi öncesi hazırlık, bronkoskopi işlemi ve sonrası için yaklaşık 3 saat süre gerekebilmektedir.
Bronkoskopi sonrası herhangi bir komplikasyon yaşanmadığından emin olmak için hasta 1-2 saat işlem odasında gözlenir. Ağız ve boğazdaki uyuşukluk geçene kadar ortalama 2-3 saat yemek yenmemeli veya su içilmemelidir. Uyuşukluk geçtikten sonra birkaç gün sürebilen boğaz ağrısı, öksürük veya ses kısıklığı yaşanabilmektedir. İşlem gününde ateş olması normaldir.
Hasta işlem sonrası araba kullanmamalıdır, yanında bir yakını ile gelmesi önerilir. Bronkoskopi işlemi sonrasında bir günden fazla süren ateş, nefes alırken göğsünde batıcı ağrı, nefes darlığı veya öksürükle fazla miktarda kan gelmesi durumlarında mutlaka doktora başvurulmalıdır