Endobronşiyal Ultrasonografi (EBUS) bronkoskopi cihazına ultrason teknolojisinin eklenmesi ile elde edilen bir görüntüleme ve tanı yöntemidir. EBUS ile havayollarının etrafındaki büyümüş lenf bezleri kolaylıkla görülür ve örneklenebilir hale gelmiştir.
EBUS (Endobronşiyal Ultrason) yöntemi ile standart bronkoskopi ile tanı konulamayan bronşa komşu, bronşun dışındaki büyümüş lenf bezleri veya tümör gibi birçok hastalığa kolaylıkla ve görerek ulaşılabilmekte ve buralardan tanı için uygun örnekler elde edilebilmektedir.
EBUS’un açılımı Endobronşial Ultrasonografidir.
Havayollarının içinde yani bronşlarda değil de bronş dışında gelişen hastalıklarda ameliyata kadar giden fazladan tanısal girişime gerek duyulmaktadır.
Bronkoskop ile görmeden bronş dışından alınan bazı örnekleme yöntemleri yeterince verimli olamamaktadır. Bu nedenle EBUS ile havayollarına komşu lenf bezlerinde büyüme yapan kanser, lenfoma, sarkoidoz, tüberküloz gibi birçok hastalığın tanısı kolaylıkla konmaktadır. Kanser hastalarında hastalık tanısı yanında, hastalığın evresinin belirlenmesinde de bu yöntemin başarısı çok yüksektir.
EBUS bronkoskopi yöntemi aşağıdaki hastalıkların tanısında kullanılmaktadır;
Kanser hastalarında hastalık tanısı yanında, hastalığın evresinin belirlenmesinde de bu yöntemin başarısı çok yüksektir. Bu yöntemin kullanılması ile birçok hasta gereksiz ameliyatlardan korunabilmekte ve hastanede dahi yatırılmadan kesisiz, ağrısız bir işlemle hastalıklarının tanısı ve evrelemesi sağlanabilmektedir.
Özellikle sarkoidoz, tüberküloz gibi göğüs boşluğu içerisindeki lenf bezlerinden biyopsi alınmasına olanak sağlayarak çok yüksek oranda diğer cerrahi yöntemlerin uygulanmasından hastayı kurtarabilmektedir. Kanser hastalarında doğru evreleme yapılabilmekte ve mediastinoskopik yönteme ancak hastaların % 5-10'unda gerek kalmaktadır.
EBUS işlemi tercihen genel anestezi altında veya sedayon ile yapılmaktadır. Bronkoskop ile bronş içerisinde görerek inceleme yapılmasını sağlayan EBUS yönteminde; bronkoskopun ucuna eklenmiş prob ile ses dalgaları yayarak bronş duvarının arkasındaki lenf bezi, doku ve kan damarlarını da çok net olarak ultrason görüntüsü olarak göstermektedir.
Endobronşiyal Ultrasonografi, özel iğnesi sayesinde özellikle göğüs boşluğu içerisinde normal bronkoskopi yöntemi ile ulaşılamayan bölgelerdeki büyümüş lenf bezlerinin ya da havayollarına komşuluk gösteren lezyonların içine girebilmeye olanak sağlar.
Biyopsi yapılmak istenen lenf bezi veya tümör kitlesi bu ultrasonografi ile görüldükten sonra bronkoskopun içerisinde özel olarak üretilmiş bir ince iğne bronkoskopun ucuna gönderilmekte ve ultrasonografik görüntü altında bu lenf bezi ya da kitleden parça alınabilmektedir. Yöntemin hastaya sağladığı diğer bir avantajı ise kan damarlarının ultrasonografi ile görüntülenmesi sayesinde damar yaralanması riski ortadan kalkar.
EBUS fiyatları uygulanacak işlem özelinde farklılık gösterir. Bu nedenle muayene sırasında endobronşiyal ultrason fiyatı hakkında da detaylı bilgi alınmalıdır.
Ankara’da Başkent Hastanesinde çok kısa bir zamanda EBUS işlemi yapılmaya başlanacaktır. Ankara’da diğer EBUS yapan hastaneler Ankara Atatürk Sanatoryum Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Güven Hastanesi, Gülhane Hastanesi’dir.
EBUS işleminin süresi standart bronkoskopi işleminin süresinden yaklaşık 15-20 dakika daha uzundur (ortalama 30-40dk).
Örnekleme sayısı veya uygulanacak sedasyon yöntemine göre süre artabilir ya da azalabilir.
EBUS işlemi oldukça güvenli bir uygulama olup, düşük hayati tehlike taşır. İşlem sırasında en sık yaşanabilecek sorun işleme bağlı ya da altta yatan hastalığa bağlı burun ya da solunum yollarında gelişebilen kanamalardır
EBUS ile alınan doku örneklerinin patolojik incelemesi yaklaşık 1 hafta-10 gün kadar sürede sonuçlanır. Bununla birlikte biyopsi örneğinin çeşitli özel histopatolojik boyama yapılması halinde (patoloji uzmanının gerekli gördüğü durumlarda) bu süre birkaç gün daha uzayabilmektedir.
Alınan örneklerin mikrobiyolojik incelemesi yapılacak ise genellikle 3 gün ila 2 hafta arası bir sürede sonuçlanmakta ve istenen incelemenin çeşidine göre bu süre uzayabilmektedir.